ก.ยุติธรรม ระดมนักกฎหมายทบทวนประมวลฯแพ่ง-พาณิชย์ วาระครบรอบ 100 ปี
(11 มี.ค. 2567) ผู้สื่อข่าวรายงานจากกระทรวงยุติธรรม ถ.แจ้งวัฒนะ ว่า เมื่อเวลา 13.30 น. ที่ผ่านมา พันตำรวจเอก ทวี สอดส่อง รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม พร้อมด้วย นายสมบูรณ์ ม่วงกล่ำ ที่ปรึกษารัฐมนตรีและโฆษกกระทรวงยุติธรรมฝ่ายการเมือง นายนิยม เติมศรีสุข ผู้ช่วยรัฐมนตรีประจำกระทรวงยุติธรรม และคณะผู้บริหารกระทรวงยุติธรรม เข้าร่วมประชุมผู้บริหารกระทรวง ครั้งที่ 2 / 2567 โดยมีวาระ การศึกษาทบทวนประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ เนื่องในโอกาสครบรอบ 100 ปี โดยมีการระดมความเห็นแนวทางการจัดกิจกรรม 100 ปี การบังคับใชัประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ (ป.พ.พ.) ผู้เข้าร่วมประชุม อาทิ พล.ต.อ.ภาณุรัตน์ หลักบุญ เลขาธิการ ป.ป.ส. , นางเอมอร เสียงใหญ่ อธิบดีกรมคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพ , พันตำรวจตรี ยุทธนา แพรดำ รองอธิบดีกรมสอบสวนคดีพิเศษ รักษาการอธิบดีกรมสอบสวนคดีพิเศษ , น.ส.มัชฌิมธร คัมภิรานนท์ รักษาการผู้อำนวยการสถาบันอนุญาโตตุลาการ, รศ.มุนินทร์ พงศาปาน ผู้อำนวยการศูนย์นิติศึกษาทางสังคม ประวัติศาสตร์ และปรัขญา, นายวิเชียร ชุบไธสง นายกสภาทนายความ, นายพิเศษ สอาดเย็น ผู้อำนวยการสถาบันเพื่อการยุติธรรมแห่งประเทศไทย (ทีไอเจ) รวมถึงผู้แทนจากหน่วยงานทุกหน่วยงานในสังกัดกระทรวงยุติธรรม ผู้เชี่ยวชาญด้านกฎหมายและกระบวนการยุติธรรม หัวหน้ากลุ่มพัฒนากฎหมาย และนักวิชาการ ฯลฯ ณ ห้องประชุม 10-1 ชั้น 10 อาคารกระทรวงยุติธรรม กรุงเทพฯ
ทั้งนี้ ประมวลกฏหมายแพ่งและพาณิชย์ ตามประวัติมีพระยามานวราชเสวี เป็นบุคคลสำคัญในการจัดทำในช่วงปี 2466-2468 และบังคับใช้มาจวบจนปัจจุบัน
โอกาสนี้ พันตำรวจเอก ทวี สอดส่อง รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม ให้ความเห็นในที่ประชุมในการผลักดันโครงการศึกษาทบทวนประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ โดยมอบหมายให้กระทรวงยุติธรรม กำหนดยุทธศาสตร์เพื่อออกแบบกระบวนการ พร้อมประสานทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้องเข้าร่วมขับเคลื่อน สืบเนื่องจาก ป.พ.พ. เป็นกฎหมายสำคัญ มีเนื้อหาเกี่ยวกับหนี้สิน ทรัพย์สิน ครอบครัว มรดก และการทำสัญญาที่เป็นข้อพิพาทของเอกชน ซึ่งเกิดข้อพิพาทมากกว่า 2 เท่าของคดีอาญา แม้มีการแก้ไขบ้าง แต่ยังไม่เคยมีการปฏิรูปครั้งใหญ่ การบังคับใช้มาอย่างยาวนานทำให้พบปัญหาต่างๆ อาทิ การตีความ การใช้ภาษาที่เข้าใจยาก สร้างภาระค่าใช้จ่าย เกิดความล่าช้า ไม่ทันสมัย กลายเป็นอุปสรรคการเข้าถึงกระบวนการยุติธรรม การบังคับใช้บางส่วนไม่สอดคล้องเชิงระบบของกฎหมาย ไม่สอดคล้องกับการเปลี่ยนแปลงของสภาพเศรษฐกิจ เทคโนโลยี และสังคม เป็นต้น
ผู้สื่อข่าวรายงานเพิ่มเติมว่า ตัวอย่างปัญหาที่เกิดขึ้นจากการใช้ ป.พ.พ. เช่น โทษปรับในทางแพ่งที่กำหนดดอกเบี้ยร้อยละ 7.6 ซึ่งคิดจากฐานอัตราดอกเบี้ยเงินฝากมากกว่าร้อยละ 10 ในยุคนั้น แต่ปัจจุบันดอกเบี้ยเงินฝากอยู่ที่ระดับร้อยละ 1 หรือในการทำสัญญากู้ยืม ไม่มีกลไกเข้าเจรจาปรับสัญญาเมื่อเกิดเหตุสุดวิสัยที่ทำให้ผู้กู้ไม่สามารถนำเงินมาชำระหนี้ได้ เช่น การเกิดโรคระบาดของโควิด-19 กลายเป็นความเดือดร้อนของประชาชน, การวางทรัพย์ที่ไม่รองรับทรัพย์รูปแบบดิจิทัล, การเช่าอสังหาริมทริพย์ของบุคคลที่กลายเป็นภาระ ไม่คุ้มค่าการลงทุน, การขายฝาก, การขายทอดตลาด เป็นต้น
พันตำรวจเอก ทวี สอดส่อง รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม กล่าวเพิ่มเติมว่า ได้ทำความเข้าใจกับหน่วยงานในกระทรวงยุติธรรม ก่อนเริ่มกระบวนการดำเนินงานที่กำหนดไว้เป็นเบื้องต้น ตั้งแต่การตั้งคณะอนุกรรมการฯและคณะกรรมการชุดใหญ่เพื่อศึกษาทบทวน ป.พ.พ. ที่อาจใช้เวลาประมาณ 6-7 เดือน แล้วนำข้อมูลมาประมวลก่อนเผยแพร่ และจัดเวทีรับฟังข้อเสนอต่อสังคมในช่วงสิ้นปี 2567 และในช่วงปี 2568 จะนำข้อเสนอทั้งหมดสู่การจัดกิจกรรมเพื่อรำลึกประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ (ป.พ.พ.) ครบ 100 ปี ก่อนนำเสนอต่อคณะรัฐมนตรีต่อไป
สำหรับกรอบเวลาดำเนินการตามโครงการศึกษาทบทวนประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์เนื่องในโอกาสครบรอบ 100 ปี
มีนาคม 2567 กระทรวงยุติธรรมประกาศโครงการฯ เพื่อให้ประชาชนได้รับทราบ
เมษายน – 31 ธันวาคม 2567 คณะอนุกรรมการทั้ง 6 บรรพ ศึกษาปัญหา รับฟังความคิดเห็น และจัดทำข้อเสนอในแต่ละคณะอนุกรรมการฯ
มกราคม – เมษายน 2568 ดำเนินการจัดทำรายงานการศึกษาทบทวนเพื่อเตรียมตีพิมพ์เผยแพร่ และเตรียมการจัดกิจกรรมเผยแพร่ข้อเสนอการศึกษาทบทวน และกิจกรรมทางวิชาการ
พฤษภาคม – ธันวาคม 2568 จัดกิจกรรมเพื่อรำลึก 100 ปี ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
