พสกนิกรทุกหมู่เหล่าวางพวงมาลาน้อมรำลึกในพระมหากรุณาธิคุณ ร.5 เนื่องในวันปิยมหาราช
พบอนุสาวรีย์โบราณสถานลายพระหัตถ์ที่ทรงเคลเสด็จมาลงพระปรมาภิไภย “จปร127” เมืองย่านนิคมอุตสาหกรรม304 น้อมรำลึกในพระมหากรุณาธิคุณสุดยิ่งใหญ่
เมื่อเวลา 07.30 น. วันนี้ 23 ตุลาคม 2566 ที่ บริเวณหน้าพระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ศาลากลางจังหวัดปราจีนบุรี นายรณรงค์ นครจินดา ผู้ว่าราชการจังหวัดปราจีนบุรี เป็นประธานพิธี วางพวงมาลา ถวายราชสักการะ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ( รัชกาลที่ 5) เนื่องในวันปิยมหาราช 23 ตุลาคม 2566 พร้อมด้วย หัวหน้าส่วนราชการ อัยการ ศาล ทหาร ตำรวจ และข้าราชการจังหวัดปราจีนบุรีทุกหมู่เหล่า เข้าร่วมพิธี เพื่อน้อมรำลึกในพระมหากรุณาธิคุณอย่างหาที่สุดมิได้ เนื่องในวันคล้ายวันสวรรคต พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
เวลา 08.00 น. ที่ บริเวณสวนสาธารณะโบราณสถานลายพระหัตถ์ อำเภอศรีมหาโพธิ จังหวัดปราจีนบุรี สถานที่ที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงเคยเสด็จ นายรัชกฤต พยัคฆ์นายอำเภอศรีมหาโพธิ พร้อมด้วยข้าราชการพลเรือน ทหาร ตำรวจพนักงานรัฐวิสาหกิจ สถาบันการศึกษา องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน และประชาชนชาวอำเภอศรีมหาโพธิ ทุกหมู่เหล่า ร่วมพิธีวางพวงมาลา เบื้องหน้าพระบรมราชานุสาวรีย์ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พิธีถวายบังคมของนักเรียนโรงเรียนวัดใหม่กรงทอง ในพระราชูปถัมภ์ จัดน้อมรำลึกในพระมหากรุณาธิคุณสุดยิ่งใหญ่
โดยที่ อ.ศรีมหาโพธิ จ.ปราจีนบุรี พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 5 เคยเสด็จประพาสและทรงจารึกรอยพระหัตถ์ไว้บนแผ่นศิลาแลงซึ่งเป็นซากโบราณสถานของเทวาลัยสมัยลพบุรี ต่อมาภายหลังกรมศิลปากรได้ขึ้นทะเบียน อนุสาวรีย์ลายพระหัตถ์เป็นโบราณสถานแห่งชาติเมื่อปี พ.ศ. 2524 โดยปัจจุบันคงเหลือให้เห็นเพียง ฐานก่อด้วยศิลาแลง ในขณะที่ส่วนอื่น ๆ ได้ปรักหักพังไปจนหมดสิ้นและมีการสร้างมณฑปครอบเอาไว้พร้อมกับประดิษฐานพระบรมฉายาลักษณ์ของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าและแท่นหินศิลา ที่จารึกพระปรมาภิไธยเอาไว้ให้ผู้เลื่อมใสได้สักการะ
และ รวมถึงในท้องถิ่นต่างๆ พระองค์ มีพระราชดำริพัฒนาชาติบ้านเมืองให้มีความเจริญรุ่งเรืองในทุกๆ ด้าน ทรงนำวิทยาการที่ได้จากการเสด็จพระราชดำเนินไปเยือนต่างประเทศ มาวางรากฐานการพัฒนาประเทศในด้านต่าง ๆทั้งการปฏิรูปการบริหารราชการแผ่นดิน การปฏิรูประบบการเงินการคลังการศึกษา การสาธารณูปโภค ด้วยพระปรีชาสามารถและสายพระเนตรอันกว้างไกลทำให้ประเทศชาติพัฒนาก้าวหน้าทันสมัย ทรงยกเลิกระบบทาส ระบบไพร่ และทรงนำศาสตร์การปกครองของไทยและชาติสากลมาผนวกใช้ในการปกครองพระราชอาณาจักร นำพาชาติบ้านเมืองให้ผ่านพ้นภัย ดำรงอธิปไตยและความเป็นเอกราชของชาติไว้ได้อย่างมั่นคง
อนึ่งในเอกสาร เกี่ยวกับการเสด็จประพาสต้นมณฑลปราจีนบุรีปรากฏใน พระราชหัตถเลขาพระราชทานแด่สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช สยามมกุฎราชกุมาร (พระบาทสมเด็จ พระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว) จำนวน 2 ฉบับ
ฉบับแรก เมื่อวันที่ 17 ธันวาคม ร.ศ. 127 ณ พลับพลา ศรีมหาโพธิ ทรงเล่าการเดินทางตั้งแต่วันที่ 14-17 ธันวาคม ร.ศ. 127 เริ่มจากคลองรังสิต คลองบาง ปลากด ลำน้ำนครนายก เมืองปราจีน ตำบลศรีมหาโพธิ
ฉบับที่สอง เมื่อวันที่ 24 ธันวาคม ร.ศ. 127 ณ พระที่นั่งอัมพรสถาน ทรงเล่าการเดินทางตั้งแต่วันที่ 18-24 ธันวาคม ร.ศ. 127 โดยทรงช้าง ที่เจ้าพระยาอภัยภูเบศรจัดให้ เสด็จประพาสดงศรีมหาโพธิ ซึ่งเป็นแหล่งค้นพบเทวสถานและเชิงเทิน เมืองปราจีน จากนั้นทรงล่องเรือกลับมาทางคลองบางขนาก ปากน้ำเจ้าโล้ คลองประเวศบุรีรมย์ อ่าว บางปกง เมืองชล และพระสมุทเจดีย์
ทั้งนี้ทรงเสด็จในสถานที่ต่าง ๆ อาทิ วัดบางแตน ต.บางแตน อ.บ้านสร้าง เสด็จประพาสชมหลุมเมือง และทรงจารึกรอยพระหัตถ์ไว้บนแผ่นศิลาแลงซึ่งเป็นซากโบราณสถานของเทวาลัยสมัยลพบุรี ต่อมาภายหลังกรมศิลปากรได้ขึ้นทะเบียน อนุสาวรีย์ลายพระหัตถ์เป็นโบราณสถานแห่งชาติเมื่อปี พ.ศ. 2524 โดยปัจจุบันคงเหลือให้เห็นเพียง ฐานก่อด้วยศิลาแลง ในขณะที่ส่วนอื่น ๆ ได้ปรักหักพังไปจนหมดสิ้นและมีการสร้างมณฑปครอบเอาไว้พร้อมกับประดิษฐานพระบรมฉายาลักษณ์ของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าและแท่นหินศิลา ที่จารึกพระปรมาภิไธยเอาไว้ สด็จดงพระศรีมหาโพธิ์
และมี “ตึกเจ้าพระยาอภัยภูเบศร” เป็นอนุสรณ์สถานแห่งความจงรักภักดีที่เจ้าพระยาอภัยภูเบศร สร้างไส้เพื่อให้เฉพาะพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 5ประทับเท่านั้น หากเสด็จมาปราจีนบุรีโดยคนสร้างไม่ได้พักอาศัยเลย ปัจจุบันเป็นพิพิธภัณฑ์การแพทย์แผนไทยแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญ
