วัน สวล.โลก ทับลานแจงมีแผนสร้างอาคารศูนย์เรียนรู้ศึกษาธรรมชาติ ณ ผาเม่น-ภูพอก
เมื่อเวลา19.45 น.วันนี้ 5 มิ.ย.68 ผู้สื่อข่าวรายงานจาก จ.ปราจีนบุรี ได้สอบถามนายประวัติศาสตร์ จันทร์เทพ หัวหน้าอุทยานแห่งชาติทับลาน มรดกโลก (ในพื้นที่ป่ารอยต่อ 2 จังหวัด จ.ปราจีนบุรี และ จ.นครราชสีมา) ในโอกาสวันสิ่งแวดล้อมโลก (World Environment Day) นี้ ทางสำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 1 (ปราจีนบุรี) อุทยานแห่งชาติทับลาน มีแผนดำเนินการสร้างอาคารศูนย์เรียนรู้ศึกษาธรรมชาติ ณ ผาเม่น-ภูพอก ตำบลทุ่งโพธิ์ อำเภอนาดี จังหวัดปราจีนบุรี
ซึ่งพื้นที่ป่าผาเม่น-ภูพอก นี้ นับได้ว่าเป็นพื้นที่สำคัญอีกแห่งหนึ่งของอุทยานแห่งชาติทับลาน มีความหลากหลายของพันธุ์พืชและสัตว์ป่าอาศัยอยู่บริเวณดังกล่าว อาทิ ช้างป่า กระทิง เสือโคร่ง และ นกยูงไทย
ที่ผ่านมาทางอุทยานแห่งชาติทับลาน ได้ทำการพัฒนาพื้นที่ โดยการส่งเสริมความรู้และการมีส่วนร่วมของประชาชนในการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม ผ่านกิจกรรมต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น ปลูกพืชอาหารสัตว์ จัดทำโป่งเทียม บำรุงแหล่งน้ำสำหรับสัตว์ป่า เพื่อเป็นการดึงดูดให้สัตว์ป่าบริเวณใกล้เคียงได้มีการเข้ามาใช้ประโยชน์ มีชุมชนโดยรอบพื้นที่เป็นคนช่วยในการให้ความรู้และพัฒนาพื้นที่ให้เป็นแหล่งเรียนรู้และแหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์
ซึ่งศูนย์เรียนรู้ศึกษาธรรมชาติผาเม่น-ภูพอก จะเป็นสถานที่ศึกษาธรรมชาติ ภายในอาคารเป็นพื้นที่แสดงนิทรรศการเรื่องราวของ”ป่า” และประวัติการต่อสู้เพื่อปกป้องทรัพยากรธรรมชาติและสัตว์ป่า
อุทยานแห่งชาติทับลาน คาดหวังเป็นอย่างยิ่งว่าหากศูนย์เรียนรู้ศึกษาธรรมชาติผาเม่น-ภูพอก สำเร็จ พื้นที่บริเวณป่าผาเม่น-ภูพอก จะเป็นใจกลางสำคัญของการท่องเที่ยวเชิงสัตว์ป่าและยังเป็นการลดปัญหาความขัดแย้งระหว่างคนกับสัตว์ป่าได้เป็นอย่างดีในอนาคต
อุทยานแห่งชาติทับลาน เป็นอุทยานแห่งชาติในภาคอีสานและภาคตะวันออก มีพื้นที่ครอบคลุมท้องที่อำเภอปักธงชัย อำเภอวังน้ำเขียว อำเภอครบุรี อำเภอเสิงสาง จังหวัดนครราชสีมา และอำเภอนาดี จังหวัดปราจีนบุรี สภาพป่ามีความอุดมสมบูรณ์และมีป่าลานซึ่งหาดูได้ยากที่มีเฉพาะบางท้องที่เท่านั้น มีต้นลานขึ้นตามธรรมชาติ เป็นแหล่งกำเนิดของแม่น้ำลำธารต่าง ๆ และมีธรรมชาติที่สวยงาม เช่น หุบผา หน้าผา น้ำตก นับว่าเป็นอุทยานแห่งชาติที่มีพื้นที่มากเป็นอันดับสองของประเทศไทย รองจากอุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน
เมื่อวันที่ 14 กรกฎาคม พ.ศ. 2548 ยูเนสโกได้ขึ้นทะเบียนอุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ อุทยานแห่งชาติทับลาน อุทยานแห่งชาติปางสีดา อุทยานแห่งชาติตาพระยา และเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าดงใหญ่เป็นแหล่งมรดกโลกทางธรรมชาติโดยใช้ชื่อว่า “กลุ่มป่าดงพญาเย็น-เขาใหญ่”
อุทยานแห่งชาติทับลานได้รับรางวัลอุทยานแห่งชาติสีเขียว (Green National Parks) ระดับทอง (ดีเยี่ยม) ประจำปี 2563
ลักษณะภูมิประเทศ อุทยานแห่งชาติทับลานเป็นอุทยานแห่งชาติที่มีพื้นที่ส่วนหนึ่งอยู่ในเขตทิวเขาพนมดงรัก สภาพภูมิประเทศโดยทั่วไปประกอบด้วยภูเขาใหญ่น้อยสลับซับซ้อนต่อเนื่องกันเป็นบริเวณกว้างขวาง เป็นแหล่งกำเนิดของต้นน้ำหลายสาย เช่น ห้วยขมิ้น ห้วยปลาก้าง ห้วยคำแช ห้วยคำขี้แรด ห้วยมูลสามง่าม ห้วยภูหอม ห้วยกระทิง ห้วยลำเลย ห้วยกุดตาสี ห้วยลำดวน เป็นต้น ลำห้วยแต่ละสายไหลรวมกันเป็นแม่น้ำมูล ส่วนลำห้วยสวนน้ำหอม ห้วยหินยาว ห้วยชมพู ห้วยสาลิกา ห้วยวังมืด ห้วยลำไยใหญ่ ฯลฯ ลำห้วยเหล่านี้จะไหลรวมกันเป็นแม่น้ำบางปะกง
พืชพรรณและสัตว์ป่า อุทยานแห่งชาติทับลานมีสังคมพืชที่จัดเป็นป่าลุ่มต่ำที่มีความสมบูรณ์มาก จัดเป็นสังคมพืชที่มีการซ้อนทับกันของลักษณะทางนิเวศของป่าภาคกลางและป่าภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มีความหลากหลายของชนิดพันธุ์ไม้และสัตว์ป่าชุกชุมทั้งป่าเต็งรัง ป่าเบญจพรรณ ป่าดงดิบชื้น
นอกจากนี้ อุทยานแห่งชาติทับลานยังมีป่าอีกชนิดหนึ่งซึ่งถือเป็นประเภทป่าผลัดใบ ป่าชนิดนี้เรียกว่า “ป่าลาน” สภาพจะเป็นป่าโปร่ง มีลานขึ้นอย่างหนาแน่นทั่วพื้นที่ ป่าลานนี้มีเนื้อที่ 200 ไร่ บริเวณที่ราบบนเขาละมั่ง ด้านตำบลบุพราหมณ์ อำเภอนาดี จังหวัดปราจีนบุรี ไม้ลานเป็นพืชในตระกูลปาล์ม (Palmae) บริเวณป่าลานและป่ารุ่นเป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของสัตว์ป่าที่สามารถปรับตัวอยู่ในสภาพแวดล้อมต่าง ๆ ได้แก่ กระรอก หนู กระต่ายป่า พังพอน เก้ง กวางป่า เหยี่ยวขาว นกคุ่มอกลาย กิ้งก่าหัวแดง ตุ๊กแกบ้าน กิ้งก่าหางยาว อึ่งอ่างบ้าน และคางคกเป็นต้น
ต้นลานเมื่ออายุได้ประมาณ 60 ปี จะมีต้นสูงใหญ่ราว 10 เมตร และจะออกดอกเพียงครั้งเดียวในชีวิต หลังจากนั้นต้นลานจะตายลง และให้เมล็ดที่ร่วงลงมาขึ้นเป็นต้นใหม่แทน โดยเมื่อช่วงเดือนสิงหาคม–กันยายน พ.ศ. 2552 ต้นลานได้ออกดอกเป็นจำนวนมากกว่าปีอื่น เชื่อว่าอีกหลายปีจึงจะพบเห็นปรากฏการณ์เช่นนี้อีก
มานิตย์ สนับ
บุญ / ปราจีนบุรี
